تغذیه برای تعادل کامل

برگرفته از کتاب” سلامتی کامل” دکتر دیپاک چوپرا

خلاصه نویسی و تنظیم: شهلا قاسمیان دستجردی

در قسمت گذشته راه‌های مختلف ایجاد تعادل بین دوشاها را  به‌طور کلی بیان کردیم. حال می‌خواهیم به متعادل‌سازی بدن از طریق تغذیه و نقش تغذیه در تعادل بخشیدن به دوشاها بپردازیم.

در آیورودا به هنگام بحث راجع به برنامۀ غذایی متوازن، هیچ حرفی از چربی‌ها، هیدروکربن‌ها، پروتئین‌ها، کالری‌ها، مواد معدنی و ویتامین‌ها به میان نمی‌آید. مواد غذایی از طریق قوۀ ادراک ما مورد شناسایی قرار می‌گیرند. ما نمی‌توانیم وجود ویتامین‌ها را در یک لیوان آب‌پرتقال تشخیص دهیم ولی می‌توانیم مزۀ ترش یا شیرین آن را حس کنیم. اصول تغذیۀ آیورودایی بر اساس همین اطلاعات عمل کرده و به  ما کمک می‌کند به طور طبیعی و با راهنمایی غرایز خود، رژیم غذایی متوازنی برای خود برگزینیم.

ارتباط غذا با دوشاها مطالب زیادی را روشن می سازد، زیرا حاوی گوناهای مختلف (سنگینی و سبکی، خشکی و چربی، گرمی و سردی) می‌باشد. اما اطلاعات اصلی در طعم غذاها نهفته است. آیورودا شش طعم یا «راسا» که عبارتند از شیرینی، ترشی، شوری، تلخی، تندی و گسی را در غذاها می‌شناسد. از نظر آیورودا، در هر وعده از رژیم غذایی متوازن باید هر شش مزه وجود داشته باشند.

از طعم غذا برای متعادل کردن دوشای نامتوازن نیز می‌توان استفاده کرد. چراکه هر دوشا در جستجوی مزه‌ای است که بتواند آنرا به حالت تعادل درآورد. سه دوشای اصلی با مزه‌های زیر متعادل می‌شوند:

واتا با مزه‌های شور، ترش و شیرین متعادل می‌شود.

پیتا با مزه‌های تلخ، شیرین و گس متعادل می‌شود.

کافا با مزه‌های تند، تلخ و گس متعادل می‌شود.

این اطلاعات بنیادی، دریچه‌ای از آگاهی را به روی ما می‌گشاید و  با ما می‌گوید بر اساس تیپ بدنی خود چه غذاهایی باید مصرف کنیم. نوع بدن هر کس، بهترین راهنما برای انتخاب غذای مناسب اوست. اطلاعات زیر بیانگر این نکته‌اند که هر دوشا با چه کیفیات و مزه‌هایی افزایش یافته و با کدام کیفیات و مزه‌ها متعادل می‌شود:

تشدید کنندۀ واتا: سبکی، خشکی، سردی، تندی، تلخی ، گسی.

متعادل کنندۀ واتا: سنگینی، چربی، گرمی، شیرینی، ترشی، شوری.

تشدید کنندۀ پیتا: گرمی، سبکی، چربی، تندی، ترشی، شوری.

متعادل کنندۀ پیتا: سردی، سنگینی، خشکی، شیرینی، تلخی، گسی.

تشدید کنندۀ کافا: سنگینی، چربی، سردی، شیرینی، ترشی، شوری.

متعادل کنندۀ کافا: سبکی، خشکی، گرمی، تندی، تلخی، گسی.

برای رسیدن به تعادل باید خوراکی‌هایی مصرف کنیم که دوشای غالب ما را متعادل سازد. مثلا اگر از تیپ واتای خالص هستید باید رژیم متعادل کنندۀ واتا را در پیش گیرید. تیپ‌های دودوشایی باید سعی کنند هر دو دوشا را با هم به تعادل در آورند. تیپ‌های سه دوشایی می‌توانند از مواد متعادل کنندۀ هر سه دوشا به میزان لازم مصرف نمایند. اگر نتوانستید تصمیم بگیرید کدام دوشایتان را باید تسکین بدهید، ببینید به طور طبیعی طعم چه غذاهایی احساس سلامتی و توازن را در شما بوجود می‌آورد.

رژیم غذایی‌تان را طبق فصول سال تنظیم کنید. تغییر فصل، تغییرات معینی را در محتوای غذاها طلب می‌کند. برای مثال حتی اگر از تیپ قوی پیتا هستید، زمستان نباید نوشیدنی سرد بنوشید.

“ادامه ی این مقاله را در شماره 115 مجله دانش یوگا بخوانید”