تغییر عادات بد

کندالینی یوگا: رمز رهایی همیشگی از عادت‌های بد
تامی روزن  و کیا میلر 
برگردان: یاسمن رنگین‌کمان

شما با کندالینی یوگا این اراده و توانایی را پیدا می‌کنید تا از شر عادات ناخواسته و بدی که همیشه در پی رهایی از آن‌ها بوده‌اید، خلاص شوید. تمرین‌‌های کندالینی را در خانه نیز می‌توانید انجام دهید. پس در این مطلب با ما همراه باشید.

آخرین بار کی بود که وقتی دست‌تان را به طرف فنجان قهوه‌، شیشۀ مربا یا گوشی تلفن‌تان بردید، واقعا به عمل‌تان فکر کرده‌اید؟ احتمالا خیلی وقت است. همۀ ما روزانه هزاران رفتار عادتی مانند موارد بالا را انجام می‌دهیم. برخی از عادت‌ها ما را کارامدتر می‌کنند و باعث می‌شوند بتوانیم یک‌سری کارهای کوچک را ناخودآگاه بهتر و سریع‌تر انجام دهیم. ولی عادت‌هایی هم هستند که می‌توانند باعث اختلال یا حتی خطر در زندگی ما شوند. خوردن غذاهای غیرسالم، ولخرجی کردن، سیر و سیاحت در تلفن همراه یا روابط خارج از عرف شاید کمی هیجان به زندگی‌تان بیاورد، ولی شما با این کارها درواقع دارید حواس خودتان را از استرس و ناراحتی‌‌هایی که نمی‌خواهید با آن روبه‌رو شوید، منحرف می‌کنید. درواقع دارید خودتان را از زمان حال جدا می‌کنید و در دراز مدت سلامتی‌تان را به خطر می‌اندازید.

برای غلبه بر عادت‌های بد باید با چیزهای ناخوشایند زندگی روبرو شد. ولی بسیاری از شیوه‌های کمکی و سیستم‌های درمانی بیش‌تر به رفع نشانه‌ها می‌پردازند. این روش‌ها به افراد کمک نمی‌کنند تا بفهمند اصلا چرا به‌دنبال دور شدن از فضاهای مشکل‌ساز و ناخوشایند هستند. شاید چارۀ کار، توجه به درون باشد. در این‌جا پای یوگا و مدیتیشن به میان می‌آید. افرادی که مدیتیشن می‌کنند می‌دانند که تمرین‌های ذهنی-بدنی از طریق افزایش خودآگاهی، خودمراقبتی و خودشناسی، به رفع عادت‌ها و اعتیادهای زندگی کمک می‌نماید. نتایج حاصل از پژوهشی که در سال 2013 درباره تاثیر ذهن‌آگاهی به‌عنوان یک درمان مکمل برای اعتیاد انجام شد موید این مطلب است. محققان این پژوهش به این نتیجه رسیدند که تمرین‌های مبتنی بر ذهن‌آگاهی از جمله یوگا می‌تواند در درمان، جلوگیری و بهبود اعتیاد بسیار کمک‌کننده باشد.
اما حتی با بهره جستن از یوگا و مدیتیشن، بازهم ممکن است رهایی از عادت‌های بد چالش بزرگی باشد. دلیلش این است که این عادت‌‌ها به شدت در مغزهای ما ریشه دوانده‌اند. پژوهشگران علم عصب‌شناسی می‌گویند هرچه بیشتر به کارهای خوشایندی مانند سوءمصرف مواد یا الکل بپردازیم (هرچند پیامدهای بدی داشته باشد) هنگام تصمیم‌گیری برای انجام آن کار، به فعالیت عصبی کمتری نیاز داریم. به عبارت دیگر، عملکرد ما ناخودآگاه می‌شود. حتی اگر آن کار دیگر برایمان لذت گذشته را نداشته باشد. 

اما بهرحال این مشکل لاینحلی نیست. یافته‌های اخیر پژوهشگران ام‌آی‌تی  حاکی از آن است که ظاهراً قشر قسمت قدامی مغز که مسئول ادغام تجربه‌های گذشته با اعمال زمان حال است، به دریافت عادت‌های تازه تمایل دارد. درواقع باید با استفاده از کارهایی که لذت و احساس مشابهی با عادت‌های بد دارند ولی عمیق‌تر، سالم‌تر و پایدارتر هستند، عادت‌های تازه‌ای را در سیستم عصبی مغز به‌وجود آورد. تمرین‌های تنفسی، تمرین ذهن‌آگاهی و یوگا از جمله مناسب‌ترین شیوه‌ها هستند.

یوگای کندالینی به‌خصوص برای تقویت دریافت‌های ناخودآگاه و قدرت اراده طراحی شده است. یوگی باهجان  کسی بود که یوگای کندالینی را به غرب عرضه کرد. او علاقۀ خاصی به استفاده از یوگای کندالینی در کمک به افراد برای ترک عادت‌های بد، ناخواسته و اعتیاد داشت. از این رو در توکسان  آریزونا  یک مرکز توانبخشی تأسیس کرد که بخشی از آن آشرام و بخش دیگر شامل امکانات مراقبت‌های اولیه برای بازتوانی افراد بود. کندالینی درواقع می‌خواهد شما از طریق آسانا، پرانایاما، مودرا، مانترا و ریلکسیشن عمیق نیروهای جسمی و ذهنی‌تان را فراخوانید و به‌طور آگاهانه به انجام کارهای تکرارشونده‌ای مانند «تنفس آتش» در حین حالت «نیمه قایق» یا «آردها ناواسانا» پرداخته و آن را تا سه دقیقه ادامه دهید. با انجام هریک از حرکت‌های مذکور در شرایطی که ذهن‌تان تمایل دارد حرکت را متوقف کند، درواقع دارید مقاومت در برابر وسوسه‌ها را به سیستم عصبی‌تان می‌آموزید. درست مانند تعلیمی که دارید در حین ژیمناستیک به عضله‌های‌تان می‌دهید. این تمرین ممکن است سرگرم‌کننده و لذت‌بخش نباشد، ولی پیامدهای باورنکردنی مثبتی با خود به همراه دارد. به اعتقاد یوگی باهجان و دیگر مربیان کندالینی، واکنش سیستم غدد بدن شما به این تمرینات، ترشح مواد شیمیایی است که تولید احساس تعادل و هماهنگی می‌کند و بدین ترتیب آگاهی و نیروی لازم برای مقاومت در برابر وسوسۀ عادت‌های بدی که تصمیم به ترک آن‌ها را دارید، به‌دست می‌آورید.