نوع بدن شما چیست؟ واتا؟ پیتا؟ کافا؟

خلاصه‌نویسی و تنظیم: شهلا قاسمیان دستجردی

نخستین سوالی که یک پزشک آیورودایی از خود می‌پرسد این نیست که «مریض مبتلا به چه نوع بیماری است؟» بلکه سوال اول او این است که: «بیمار چه نوع بدنی دارد؟ به عبارتی بیمار از نظر ساختار درونی چگونه است؟ پزشک آیورودایی به دنبال ویژگی‌هایی است که «پراکریتی» یا نوع بدن شما را مشخص سازد. (پراکریتی یک واژۀ سانسکریت به معنای طبع یا طبیعت درونی است). او قصد دارد قبل از توجه به اختلافات و عوارض بیماری، طبیعت درونی و بنیانی شما را بشناسد.

هیچکس مستعد ابتلا به همۀ بیماریها نیست. ولی شناخت نوع بدن، اقدامات پیشگیرانه را مشخص‌تر می‌کند. شناخت نوع بدن باعث می‌شود هنگام بروز بیماری، شیوۀ درمان مناسب تری را انتخاب نماییم. طبق آیورودا سه نفر ممکن است در سه سطح مختلف از فشار روانی، دچار احساس اضطراب و نگرانی شوند. یا ناراحتی معده‌شان ممکن است بر اثر سه دلیل مختلف مثل رژیم غذایی نامناسب، فشار شغلی یا نگرانی‌های عاطفی باشد. در حقیقت آن‌ها از سه نوع بیماری مختلف رنج می‌برند که همه آن را به یک اسم می‌شناسیم. نهایتا شناخت نوع بدن، برای درک خویشتن، ضرورتی اساسی است. وقتی به طور دقیق بفهمید داخل بدن‌تان چه اتفاقاتی در جریان است، دیگر اسیر اندیشه‌های اجتماعی و اینکه چه کنم؟ چه بگویم؟ چگونه فکر یا احساس کنم؟ نخواهید بود. 

در اینجا آزمونی آورده شده که شما را در تشخیص نوع بدن‌تان یاری خواهد کرد. این آزمون از سه قسمت تشکیل شده است. سوالات اول مربوط به دوشای واتا هستند. آنها را بخوانید و در ارتباط با جواب خود از 0 تا 6 نمره بدهید. بدین ترتیب که اگر سوال مطرح شده در مورد شما صدق نمی‌کند امتیاز صفر و اگر صد در صد در مورد شما صادق بود کند امتیاز 6 به خود بدهید و همچنین اگر بینابین این دو حالت وجود داشت، هر چه به خصوصیات شما نزدیکتر بود امتیاز بالاتری مثلا 4 یا 5 و اگر کمتر صدق می‌کرد 1 یا 2 یا 3 بدهید. در پایان، نمرات بدست آمده را با هم جمع کرده و زیر هر تست (واتا، پیتا و کافا) بنویسید. هر طبعی مع شمارۀ بالاتری دریافت کرد، درواقع نوع بدن شما می‌باشد. البته به‌‌خاطر داشته باشید که ممکن است گاهی دو یا سه دوشا امتیازات تقریبا برابری داشته باشند که در ادامه راجع به آن‌ها بیشتر صحبت خواهیم کرد.

سوالات مربوط به واتا:

1. کارهایم را با سرعت و شتاب زیاد انجام می‌دهم.
2.  در به خاطر سپردن مطالب و دوباره به یادآوردن آنها خوب نیستم.
3. ذاتا آدم با نشاط، سرزنده و با حرارتی هستم.
4. بدن لاغری دارم و به آسانی وزن اضافه نمی‌کنم.
5. همیشه چیزهای جدید و تازه را سریعاً یاد گرفته‌ام.
6. با قدم‌های سبک و تند راه می‌روم.
7. تصمیم‌گیری در مورد هر چیز برایم دشوار است.
8. به سادگی نفخ کرده و دچار یبوست می‌شوم.
9. دست‌ها و پاهایم معمولا سرد هستند.
10. اغلب اوقات دچار نگرانی و دلهره می‌شوم.
11. سریع حرف می‌زنم و دوستانم فکر می‌کنند پرحرفم.
12. به اندازۀ دیگران قادر به تحمل هوای سرد نیستم.
13. حالت روحی‌ام به آسانی عوض می‌شود و تا اندازه‌ای احساساتی هستم.
14. اغلب اوقات مشکل به خواب می‌روم و خواب عمیق و کاملی ندارم.
15. پوست من معمولاً خشک است مخصوصا در فصل زمستان.
16. دارای ذهنی بسیار فعال، گاه بی‌قرار و در عین‌حال بسیار خیال‌پرور هستم.
17. حرکاتم سریع و فعال است و انرژی‌ام به صورت انفجاری ظاهر می‌شود.
18. به سادگی هیجان‌زده می‌شوم.
19. اگر به حال خود رها شوم وضع خورد و خوراک و خوابم نامنظم می‌شود.
20. سریع یاد می‌گیرم و به همان سرعت نیز فراموش می‌کنم. 

“ادامه ی این مقاله را در شماره 110 مجله دانش یوگا بخوانید”