سوا (قسمت دوم)

 از آموزه‌های سوامی شیواناندا ساراسواتی

۶

فکر درست داشتن در سوا لازم است. حتی با کوچک‌ترین حشرات نیز نباید بی‌رحمانه رفتار کرد. یک بار دیدم زنبوری داشت غرق می‌شد. بیرون آوردمش، گرمش کردم و برایش دعا کردم. برای اینکه می‌دانم خداوند در آن زنبور هم هست. پس به خاطر کمک به دیگران کار کنید، برای اینکه آنها الهی‌اند و نه چون برای خودتان عزت می‌خواهید. حتی سوایی بسیار کوچک با چنین فکری بلافاصله قدردانی می‌شود درحالی‌که پول‌های هنگفتی که به منظور مطرح کردن خودتان خرج می‌کنید ممکن است امتیاز کمی برایتان به دنبال داشته باشد.

***

۷

کار خوب هیچ‌گاه از بین نمی‌رود بلکه قلب را پاک می‌کند. برای سعادت کل دنیا کار کنید. همة نیکی‌هایی که می‌توانید، به همة روشی‌هایی که می‌توانید، برای همة کسانی که می‌توانید، در همة جاهایی که می‌توانید، در همة زمان‌هایی که می‌توانید، با همة توان، عشق و احساس و علاقه‌ای که می‌توانید، تا هر زمان که می‌توانید انجام دهید.

بدی را با خوبی جواب دهید. این نشانة انسان واقعی است. نیکی کردن و شاد کردن دیگران، نیکی و شادی برایتان می‌آورد. کمی ازخودگذشتگی و خدمت صادقانه، چند کلمة امیدبخش، تشویق‌آمیز، دلسوزانه و محبت‌آمیز، کمی رفتار محبت‌آمیز و کمی سکوت در مقابل وسوسه، همة اینها راه طولانی رسیدن به آرامش ابدی را هموار می‌کند.

ملت‌ها و اقوام از قانون نیکی کردن پیروی نمی‌کنند. بنابراین دنیای امروز را انواع مختلف پلیدی‌ فرا گرفته است. قانون علت و معلول تغییر‌ناپذیر و دائمی است. محصولی که برداشت می‌کنید رنج، فقر، درد و غم است برای اینکه در گذشته بذر پلیدی کاشته‌اید و خوشبختی و فراوانی برداشت می‌کنید به دلیل اینکه بذر نیکی کاشته‌اید. بکوشید این قانون را درک کنید. در این صورت فقط بذر نیکی می‌کارید و عادت نیکی کردن را می‌پرورانید.

***

۸

خودپسندی در افراد بسیاری ریشه‌دار است. به همین دلیل است که با وجود جدیت و خلوصشان پیشرفت چندانی در مسیر معنویت ندارند. نگرانی، طمع، حسادت و افسردگی به کسی که خودپسند است می‌چسبد و تا اعماق قلبش را از میان می‌برد. فرد خودپسند از خداوند دور است. کسی که با تمرین آسانا، کومباکا و کمی جاپا انتظار سامادی و دارشان خدا را دارد اما قلبش سخت و بی‌عاطفه است خودش را فریب می‌دهد. قلبی گشاده داشته باشید. تنها در این صورت می‌توانید عشق جهانی ایجاد کنید.

شاید بتوانید سه ساعت روی سرتان بایستید. شاید بتوانید ده دقیقه نفستان را حبس کنید. اما هیچ کدام از اینها بدون قلبی بخشنده ارزشی ندارند. تسکین دادن درد رنج‌دیدگان روش مؤثری برای از میان بردن خودپسندی است. آن وقت است که بخش بزرگی از سادانا تمام می‌شود.

هیچ‌گاه فکر نکنید خانواده‌تان تنها افراد تحت تکفلتان هستند. بچة همسایه را مانند بچة خودتان دوست داشته باشید. هرجا که رنج است سخاوتمندانه بدهید چراکه با دادن، تمام ثروت دنیا مال شماست. همه جا خدا را ببینید. همه را با خود سهیم کنید و بهترین قسمت را به دیگران بدهید. این‌گونه قلبتان گشوده می‌شود و دید وسیع و تازه‌ای پیدا می‌کنید. بدین ترتیب در مسیر معنویت ریشة محکمی خواهید داشت.

***

۹

در حق دیگران چنان کنید که دوست دارید دیگران در حق شما انجام دهند. این همان قانون اخلاقی بزرگ است. شما برای حل مشکلات جهان به دنیا نیامده‌اید بلکه به دنیا آمده‌اید تا پی‌ببرید که چه کاری باید انجام دهید. این مدت زمان عمر برای انجام وظایفی والا به شما داده شده است نه برای خودپسندی و نه برای خوردن، آشامیدن و شادی کردن بلکه برای بهتر کردن خودتان، پروردن ویژگی‌های خوب، فداکارانه خدمت کردن به بشریت و نائل شدن به درک خداوند. مقصود از زندگی شما روی زمین همین است. هر لحظه ارزشمند است.

***

۱۰

اگر به راستی می‌خواهید به دیگران خدمت کنید باید بکوشید از هر لحاظ آنها را خرسند کنید. باید کارهایی انجام دهید که شادمانی فراوان بیاورد. هیچ‌گاه هیچ‌گاه نگویید «من به این شخص کمک کرده‌ام.» بلکه این حس را داشته باشید که «آن شخص به من فرصت خدمت کردن داده است. این خدمت، کمکم کرده است ذهنم را پاک کنم و من بسیار سپاسگزارم.» چنین حسی خدمت واقعی را به وجود می‌آورد. اما معمولاً زیر پوشش خدمت به دیگران مردم سعی می‌کنند فقط خودشان را راضی کنند و این اشتباه بزرگی است.

کسی که دسة چاقوی تیز را به دیگری می‌دهد تا نگه دارد و خودش تیغة تیزش را می‌گیرد سوای واقعی انجام می‌دهد. سواکار واقعی از رنج کشیدن شادمان می‌شود. او کارهای پرمسئولیت، مشکل، طاقت‌فرسا و کسل‌کننده را به عهده می‌گیرد و نفس کوچکش را می‌کشد. او با کمال میل به درد و رنج تن می‌دهد تا به دیگران خدمت برساند و خوشنودشان کند.

همین حالا چشم‌هایتان را ببندید و به این فکر کنید که روزی چند بار به خودخواهی‌تان اختیار تام می‌دهید. در دفتر خاطراتتان یادداشت کنید. آن وقت از وضعیت معنوی‌تان حیرت‌زده می‌شوید. بررسی موشکافانه کمک می‌کند شکل‌های ظریفی که خودخواهی به خود می‌گیرد برایتان آشکار شود. کم‌کم تلاش کنید همة اینها را از میان ببرید. بعضی افراد تصور می‌کنند بسیار به کمال نزدیک شده‌اند. به نظر شان فقط یک تار مو مانده است تا به ادراک خدا برسند. آنها فقط چشم‌هایشان را می‌بندند و خواب می‌بینند چراکه در زندگی روزمره پر از خودخواهی، پر از منیت و تمام ویژگی‌های بد هستند.

***

ترجمة : لعیا نبی‌فر