ایران یوگا ایران یوگا مرجع مقالات آموزشی یوگا
آیا یوگا برای داشتن یک بدن سالم کافیست؟
یوگاژورنال/ برگردان: شیدا ایزدی
وقتی صحبت از فواید یوگا برای تناسب اندام شد یکی از مربیان یوگا، جان شوماخر، تمام این صحبت‌ها را قبلاً شنیده بود. او که 20 سال شاگرد «بی‌کی‌اس آیینگار» و مؤسس «وود استودیو» در منطقۀ واشنگتن دی‌سی بود، اعتقاد داشت یوگا برنامه‌ای کامل برای تناسب اندام در خود دارد. اما اکثر افراد حتی بعضی از شاگردانش با نظر او موافق نبودند. آنها معتقد بودند، هر چند یوگا برای انعطا‌ف پذیری بدن و آرامش مفید است اما برای تناسب اندام کافی نیست و برای رسیدن به این هدف باید یوگا را با ورزش‌هایی چون دو یا وزنه‌برداری ترکیب کرد. اما شوماخر مخالف بود.
او سه دهه بود که با تمرینات یوگا آشنایی داشت و تنها با تمرینات یوگا اندامش را متناسب نگه داشته بود. او نیازی به پیاده‌روی سنگین و وزنه‌برداری نداشت. فرمول تناسب اندام وی شامل تمرینات روزانۀ آساناها و تمرینات تنفسی بود و این تنها چیزی بود که لازم داشت.
شوماخر چهار سال پیش در 52 سالگی تصمیم گرفت این موضوع را ثابت کند. به همین دلیل در یک آزمایش فیزیولوژیکی در آزمایشگاهی در گیترزبگ مریلند شرکت کرد. همانطور که انتظار داشت، جواب آزمایش‌های مختلفش شامل حداکثر ضربان قلب و سرعت ریکاوری، در گروه سنی خود در بهترین حالت قرار داشت. دکتر به او گفت در شرایط فیزیکی خوبی قرار دارد و اظهار داشت شانس ابتلا به بیماری‌های قلبی او کمتر از یک درصد است. شوماخر می‌گوید: «همیشه بر این باور بودم که یوگا فواید زیادی در بهبود بیماری‌های قلبی دارد و حالا شاهدی دارم که به من نشان می‌دهد تمرینات روزانۀ یوگا با یک سطح دشواری مشخص، تمام آنچه نیاز دارید را برای‌تان فراهم می‌کند.»
اما قابلیت یوگا در تقویت تناسب اندام چیزی فراتر از تجربیات شخصی شوماخر است. تست‌های موسسۀ یوگاژورنال روی سه یوگی نیز نتایج چشمگیری به دست داد. حتی فیزیولوژیست‌هایی که یوگا انجام نمی‌دهند هم اکنون موافق هستند که یوگا فوایدی فراتر از انعطاف‌پذیری و آرامش بدنبال دارد. تحقیقات اخیر (هرچند مقدماتی) نشان می‌دهند یوگا می‌تواند قدرت، ظرفیت هوایی و عملکرد ریه را افزایش دهد.
اگر یوگا می‌کنید که خودتان می‌دانید. اما اگر مثل شوماخر هستید و دوستان، خانواده، پزشکان و یا حتی پرتوجویان یوگا به شما گفته بودند باید برای بهبود عملکرد قلب‌تان و قدرت بخشیدن به عضلات‌تان تمرینات قدرتی انجام دهید، اینجا شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد یوگا همان چیزی است که برای تناسب بدن و ذهن به آن نیاز دارید.
تناسب چیست؟
برای این‌که ثابت کنید یوگا شما را متناسب نگه می دارد، ابتدا باید بدانید اصلا «تناسب» چیست. این کار ساده نیست. دکتر دیو کستی، یکی از اولین محققین امریکایی که روی مزایای ورزش و تناسب اندام مطالعه می‌کند، اظهار می‌دارد اگر از هشت فیزیولوژیست متفاوت این سوال را بپرسید، هشت تعریف مختلف به شما می‌دهند.
در حال حاضر پروفسور کستیل استاد بازنشستۀ علوم ورزشی در دانشگاه ایالتی بال در شهر مانسی در ایندیانا ، تناسب اندام را «توانایی زندگی کردن بدون احساس خستگی» تعریف می‌کند. کستل می‌گوید: «برای زندگی عادی روزمره به قدرت یک بازیکن فوتبال یا استقامت یک دوندۀ ماراتن نیاز ندارید. اما باید بتوانید فعالیت‌های عادی‌تان را انجام دهید و مقداری هم ذخیره داشته باشید.»
کالج آمریکایی پزشکی ورزشی ACSM ، بزرگترین انجمن علمی ورزشی جهان، تناسب را به توانایی فرد برای حفظ فعالیت بدنی و سلامتی تعریف می‌کند. مثلا در افرادی که تناسب بهتری دارند، خطر ابتلا به بیماری قلبی کاهش می‌یابد. بر اساس نظریات ACSM، چهار نوع تناسب به بهبود وضعیت سلامتی افراد کمک می‌کند:
1. آمادگی قلبی عروقی
این آمادگی مربوط به فعالیت قلب، ریه‌ها و رگ‌های خونی شما می‌شود. هر اندازه آمادگی قلبی عروقی خود را بالا ببرید، استقامت شما بیشتر می‌شود و خطر ابتلا به بسیاری بیماری‌ها مانند بیماری‌های قلبی، دیابت و سرطان پایین می‌آید.
توانایی شما برای حرکت بدون احساس خستگی با VO2max (حداکثر جذب اکسیژن) اندازه‌گیری می‌شود، این یک واژۀ تخصصی است که نشان می‌دهد اکسیژن چقدر خوب و موثر وارد ریه‌ها می‌شود، به جریان خون‌تان می‌ریزد و مورد استفادۀ ماهیچه‌های‌تان قرار می‌گیرد. هرچه تناسب اندام‌تان بیشتر شود، بدن اکسیژن را بهتر منتقل کرده و از آن استفاده می‌کند. بدین ترتیب VO2max کلی بهبود می‌یابد.
برای آزمایش VO2max، فیزیولوژیست‌ها از فرد می‌خواهند با ماسک لوله‌مانندی در دهان دوچرخه بزنند، راه بروند یا روی تردمیل بدوند. این ماسک، دی‌اکسیدکربن و اکسیژنی که فرد از دهان بیرون می‌دهد را جمع‌آوری کرده و نسبت این دو گاز نشان می‌دهد عضلات فرد چگونه از اکسیژن استفاده می‌کند.
آزمایش‌های دیگری نیز وجود دارد که جنبه‌های دیگری از آمادگی قلبی-عروقی را اندازه‌گیری می‌کند، از جمله تست عملکرد ریه، که در آن فرد یک نفس عمیق می‌کشد و سپس در یک لوله بازدم می‌کند تا ظرفیت ریه و ضربان قلب تست شود. این آزمایش هم در حالت استراحت و هم در طول ورزش انجام می‌شود. از آنجا که دو فرد با تناسب اندام یکسان ممکن است تا 20 درصد، ضربان قلب متفاوتی داشته باشند، این مقیاس، بهترین نشان‌دهندۀ پیشرفت شماست: هر چقدر متناسب‌تر شوید، ضربان قلب‌تان به‌طورکلی کاهش می‌یابد.
“ادامه ی این مقاله را در شماره 109 مجله دانش یوگا بخوانید.”
