آشنانگا یوگا برای کودکان (یک جایگزین مناسب برای مدیریت وزن و بالا رفتن قدرت روحی)
افزایش وزن یک اپیدمی رو به رشد در میان مردم است که بر منابع ارزشمند ما، ازجمله کودکان تأثیر گذاشته است. ساختار و شیوۀ زندگی بد بزرگسالان به شکل منفی بر جوانان ما نیز سایه افکنده است.
بهعنوانمثال یکی از نتایج آن، افزایش درصد کودکان دارای اضافهوزن یا چاقی است که این میزان در حال رشد میباشد.30 درصد از نوجوانان، در حال حاضر از اضافهوزن یا چاقی در رنج هستند.
درحالیکه عوامل بسیاری درافزایش وزن نقش دارند، شایعترین آنان افزایش وزن حاصل از کالری بالا است که بهطور فزاینده در جامعه روبه رشد میباشد. از دیگر عوامل افزایش وزن و چاقی میتوان به استفاده از غذاهای پرکالری، ورزش نکردن و عوامل استرسزا در خانواده یا مدرسه اشاره کرد. متأسفانه، اکثریتقریببهاتفاق کودکان امروز، بازیهای ویدئوئی و یا تلویزیون را به بازی با دوستان خود ترجیح میدهند. جدایی یا طلاق اکثر مواقع سبب استفادۀ کودکان از غذاهای ناسالم میشود، این غذاها برای بدن ضرر داشته و عامل چاقی و اضافهوزن آنها میگردد.
اضافهوزن، عوارض خطرناکی مانند دیابت، فشارخون بالا و بیماری قلبی را در پی دارد.
اثرات روانی طولانیمدت چاقی، بسیار مخرب هستند. اعتمادبهنفس و تصور مثبت فرد از خود بهشدت کاهش مییابد، این حالت سبب ایجاد درد عاطفی زیادی برای کودکان و بهویژه زنانِ مبتلابه چاقی میشود.
سؤال این است که چگونه باید با این مشکل روبه رشد مقابله نمود؟
بررسی دقیق و مستدل در مورد رژیم غذایی و نیز کاهش وزن میتواند منبع خوبی جهت کسب استراتژی و مهارت در جهت کمک به مدیریت وزن در اختیارمان قرار دهد.
اما یکی از چالشهای مهم در کنترل وزن کودکان و نوجوانان بر اثر خجالت و یا خودآگاهی از مشکل خود، اقدام به ورزش است و به دلیل اینکه پرداختن به فعالیت شدید بدنی برای کودکان مبتلابه اضافهوزن مشکلتر است، آنها اغلب ورزش و تمرینات را رها ساخته و احساس شکست میکنند.
یوگا، یک گزینۀ عملی برای کودکان و نوجوانان است،
چون یوگا را میتوان با حفظ حریم خصوصی نسبت به سایر ورزشها، آنهم با شدت کمتر انجام داد و کودکان دارای اضافهوزن، اغلب انتخاب یوگا را بهعنوان یکشکل از ورزش مناسب میدانند.
آیا یوگا واقعاً به از دست دادن وزن کمک میکند؟
و مهمتر از آن، آیا وزن ازدسترفته، آنقدر چشمگیر است که مانع بروز مسائل جدی در سلامت شود؟
یک مطالعۀ ابتدایی انجامشده در دانشگاه تگزاس میگوید؛ بله. محقق اصلی این تحقیق؛ ساندرا بناویدس، به این نتیجه رسید که یوگا میتواند بهعنوان یک استراتژی کاهش وزنِ مثمر ثمر قرار گیرد. هدف اصلی از این تحقیق، بررسی تعیین اثر یوگا بر وزن کودکان و نوجوانان بود. هدف ثانویۀ این تحقیق، مفهوم و علائم روانی مانند افسردگی یا اضطراب و هدف اصلی آن، بررسی میزان تأثیر یوگا بر افراد درگیر به آن بود.
روششناسی:
مطالعۀ مقدماتی بر کودکان و نوجوانان، سنین 8 تا 15 سال که بهطور خاص در یوگا شرکت کردند، صورت پذیرفت. این نوع یوگا تشکیلشده بود از مجموعهای ازآسانا یا یک سری حرکات مرتبط با شیوه و تکنیکهای تنفسی پرانایاما که به این حرکات متصل میگشت. از طریق این جنبش، هم انعطافپذیری و هم قدرت چالش پذیری (تحمل) به کودکان تعلیم داده میشد.
در پایان هر جلسۀ یوگا، به کودکان شرکتکننده 5 تا 10 دقیقه فرصت مدیتیشن و تمدد اعصاب داده میشد. آشتانگا یوگا را اغلب بهعنوان یوگای قدرتی، آنهم به این دلیل که آن را نسبت به سایر انواع یوگا، هوازی میدانند.
کودکان شرکتکننده در این آزمایش، کودکانی بودند که مستعد ریسک و ابتلا به یکی از فاکتورهای بیماری دیابت نوع دو باشند.
حال که شرایط شرکت در آزمایش مشخص شد، از کودکان دعوت شد تا در جلسۀ مقدماتی یوگا شرکت نمایند. کودکان، یوگای تمرینی خود را دریافت نمودند. وزن و قدشان ثبت شد و شاخص تودۀ بدنشان BMI محاسبه گردید. شرکتکنندگان همچنین تحت تجزیهوتحلیل آزمایشگاهی قرار گرفتند، غلظت سرم، تعیین میزان گلوکز خون آنها، تعیین میزان کلسترول، تعیین میزان لیپوپروتئین بالای ناشتا آنهم با چگالی زیاد HDL چربی خوب و تعیین تريگلیسیرید آنان طی یک سری آزمایش مشخص گردید.
در آخر، بعد از دوازده هفته تمرینهای یکسان، اگر بازهم علائم غیرطبیعی نشان میدادند، وارد آزمایش میشدند. این کودکان به مدت سه هفته، روزی سه مرتبه بهطور متوسط، یک ساعت و پانزده دقیقه تمرینات یوگا داشتند. بهمنظور حصول اطمینان از کیفیت کلاس و نحوۀ اجرا و همسانی تمرینات از یک مربی برای اجرای تمرینات یوگا استفاده شد.
آنان هیچ رژیم غذایی و یا محدودیتی ازایندست و یا فعالیت اضافی، علاوه بر موارد آمده در تحقیق در طول روز نداشتند.
نتایج کاهش وزن:
از مجموع 30 کودک،14 کودک تمامی مراحل آزمایش را گذراندند. متوسط سن این کودکان 11.7 و 15 سال بود. وزن آغازین آنان بهطور متوسط 2/61 کیلوگرم با میانگین BMI 4/26 بود. میانگین وزن پایه از 2/61 به 2/59 و BMI از 4/26 به 6/25 کاهش یافت. بهطور متوسط کودکان شرکتکننده 2 کیلوگرم کاهش وزن داشتند.
مهمترین گزارش کاهش وزن دریافتی مربوط بود به یک کودک شرکتکنندۀ جنس مؤنث سیزدهساله که 9/5 کیلوگرم وزن از دست داد.
پایههای آزمایشگاه:
در غربالگری اولیۀ آزمایشگاهی، دو نفر از شرکتکنندگان پانلهای غیرطبیعی چربی داشتند. بعد از مطالعۀ تحقیق 12 هفتهای، پروفایل لیپید در هر دو این شرکتکنندگان بهبود یافت. علاوه بر این، مجموع کلسترول آنها کاهش پیدا کرد و HDL یا چربی خوب آنان افزایش نشان داد.
نتایج روانی:
همچنین از 14 نفر شرکتکننده در این تحقیق، سه نفر آنان در ابتدای آزمایش با درصد تنفس پایین و دو نفر آنها با دو درجه کاهش عزتنفس در تحقیق شرکت نمودند. بعد از انجام تحقیق، چهار نفر از این پنج شرکتکننده، علائم بهبودی نشان دادند.
سه کودک با علائم شدید افسردگی، بعد از مطالعه بهبود یافتند. دو شرکتکننده با علائم اضطراب بالا در ابتدا، نیز بهبود یافتند.
نکتۀ مهم:
این مطالعه اولین بار به این بهمنظور منتشر گردید که مزایای استفاده از یوگا در برطرف نمودن مشکلات کودکان و نوجوانان دارای اضافهوزن را گزارش نماید. همانطور که قبلاً عنوان گردید، کودکان دارای اضافهوزن در معرض ریسک ابتلا به انواع متنوعی از بیماریها بهویژه دیابت نوع 2 هستند که میتواند تا بزرگسالی ادامه یابد؛ بنابراین مدیریت وزن در دوران کودکی ممکن است سنگ بنای کلی سلامت در بزرگسالی باشد.
توجه داشته باشید که هیچ مطالعۀ دیگری نقش یوگا را در مورد بیماریها موردبررسی قرار نداده است.
کاهش وزن حاصل از این تمرینات برای کودکان و نوجوانان بر اساس یافتهها، یک کیلوگرم در ماه است. این نتایج ممکن است به افزایش فعالیت هوازی از یوگا مرتبط باشند. نهتنها فعالیتهای هوازی در کاهش وزن از اهمیت خاص برخوردارند، بلکه برای سلامت بهطورکلی ضروریاند.
همچنین این نکته قابلتوجه است که بهبود کلی علائم افسردگی و اضطراب در پنج شرکتکنندۀ مبتلابه اضطراب بالا، دیده شد. نهتنها کودکان توانستند وزنشان را کاهش دهند، بلکه به گزارش یکی از والدین، یوگا به دخترش اعتمادبهنفس بخشیده بود.
ممکن است این نتیجه، حاصل اثرات آرامبخش یوگا بوده باشد. بهعنوانمثال، یک کودک مبتلابه سندروم رودۀ تحریکپذیر و اضطراب بعد از گذراندن چهار هفته تمرینات هاتا یوگا در خانه در مقایسه با گروه، توانسته بود وزن خود را کنترل نماید. تحقیق دیگری نشان داد که ساهاجا یوگا در نوجوانان مبتلابه اختلال بیش فعالی با کمبود ADHD منجر به کاهش درصد اضطراب و افزایش عزتنفس آنها گردید.
سه شرکتکنندۀ مبتلابه افسردگی در تحقیق یوگای آشتانگا،
علائم تشدید در کاهش عزتنفس و افسردگی را از خود نشان دادند. بر اساس اصول تحقیقاتی، این نتیجه میتواند به این دلیل باشد که موقعیتهای یوگا برای آنان نسبت به دیگر همسالانشان سختتر بوده؛ بنابراین آنها علائم کاهش در تواناییها را از خود نشان دادند.
بااینحال، با تمرین آنها میتوانستند تکنیکهای خود را بهبود ببخشند و پیشرفت قابلملاحظهای نسبت به محدودیتهایشان کسب نمایند. بااینحال، هیچیک از شرکتکنندگان، افزایش علائم اضطراب را نشان ندادند.
نتیجه:
بر اساس یافتههای این مطالعه، به نظر میرسد یوگا ممکن است یک گزینه برای کاهش وزن در کودکان و نوجوانان باشد. پس از 12 هفته برنامۀ تمرینی، بسیاری از کودکان بهطور متوسط 2 کیلوگرم وزن از دست دادند.
بهعلاوه علائم افسردگی در شرکتکنندگان کاهش پیدا کرد. این نشان میدهد که یوگا ممکن است مزایای بهداشت روانی مثبت را نیز فراهم آورد. مطالعات کنترلشدۀ وسیعتری موردنیاز است تا بتواند مزایای کوتاهمدت و بلندمدت یوگا بر سلامت کودکان و نوجوانان را تعیین کند.
متپودوناز از موسسۀ کاهش وزن Triumph.com؛ یک محقق فوق دکترای دانشکدۀ پزشکی دانشگاه آمریکا در واشنگتن است.
پژوهش حاضر توسط انجمن قلب آمریکا، بهمنظور پشتیبانی از پژوهش در درمان بیماریهای مرتبط قلبی -عروقی؛ مانند چاقی، فشارخون بالا و دیابت انجامشده است.